Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri/Náttúrusögur/Lífsteinn

Úr Wikiheimild
Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri  (1862) 
þjóðsaga, ritstjórn Jón Árnason
Lífsteinn

Lífsteinninn hefur verið mjög nafntogaður að fornu sem sjá má af Kórmaks sögu og fleiri fornsögum, og því er ekki kyn þó sögur hafi farið af honum síðan. Nafn sitt hefur hann af því að hann bæði lífgar það sem dautt er eða dauðvona, lengir líf manns og græðir sár fljótar og betur en nokkur hlutur annar. Þegar maður nær lífsteini þarf því ekki annað en gjöra skinnsprett á sér undir vinstri handar síðu og geyma hann þar í, því hann græðir sjálfur benina fyrir utan sig; einnig má bera hann í gullhring á þriðja fingri frá þumalfingri.

Dæmi eru til þess að krummi hafi lífgað með honum unga sína ef maður drepur alla hrafnsungana í hreiðrinu og fleygir þeim burtu, en kreistir einn til dauðs og festir hann þar og lætur ginkefli í kjaft honum svo hálsinn sé opinn. Ef hrafninn er þá iðulega við hreiðrið sækir hann þenna stein og lætur í gin ungans. Skal svo vitja um hreiðrið að tveimur eða þremur dögum liðnum, er unginn þá endurlifnaður og rauður steinn lítill sem baun í kjafti hans. „Tak steininn, en gef ungann lausan.“

Lífsteinn finnst og þar sem jörðin veltist um og skrugga fellur; hann er rauður á lit og dálítill; hann finnst á háfjöllum. Þar grandar ekki eldur sem lífsteinn er inn borinn.

Einu sinni var maður sem hafði lífstein á sér undir holhendinni svo að hann skyldi ekki deyja. Maðurinn varð á skipreika og spurðist ekki til hans í mörg ár. Loksins rak hann einhverstaðar máttfarinn, Menn voru við sjávarströndina þar sem hann bar að landi og spurði hann þá hvort þeir hefðu ekki hníf á sér og bað þá að spretta til undir holhendinni á sér. Var svo gjört; dó maðurinn þegar og varð að glætu.