Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri/Kreddur
Margt er það sem menn hafa tekið mark á bæði fyrri og síðar og ætlað að af mætti ráða ókomna hluti. Þeir sem hafa verið natnir að taka eftir slíku hafa stundum verið kallaðir forspáir menn þó þeir hafi ekki rennt grun í hið ókomna af neinni náttúrugáfu, heldur getið sér til þess sem verða mundi af eintómum fyrirburðum fyrir utan sig. Þessi ímyndun, að ætla að hið óorðna verði ráðið af sýnilegum fyrirburðum, og sagnir þær sem um það hljóða hvað fyrirburðirnir tákni hefur verið kallað ýmsum nöfnum, t. d. bábiljur, hégiljur, hindurvitni, hjátrú, kerlingabækur og kreddur. Að vísu eru nöfn þessi öll fögur, en af því síðasta nafnið á bæði bezt við og er komið í beinan karllegg frá Þrándi heitnum í Götu þykir hæfilegast að velja flokki þessum það nafn og kalla hann kreddur. Þó margar séu kreddurnar eins og Þrándur gamli sagði og margvíslegar, ætla ég þær greini sig eftir eðli sínu í tvennt, nefnilega þá fyrirburði sem maður er sjálfur að nokkru leyti valdur að og koma manni því í koll á eftir, en það heita víti, og þá fyrirburði sem manni verða ósjálfrátt og annaðhvort boða illt eða gott, hvorttveggja eða hvorugt. Enn er þó hin þriðja tegund fyrirburða til; er hún reyndar náskyld hinum fyrrnefndu, en lýtur þó mestmegnis að veðráttufari og árferði.