Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri/Galdrasögur/Sólheimatíra

Úr Wikiheimild
Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri
þjóðsaga, ritstjórn Jón Árnason
Sólheimatíra

Á Sólheimum ytri vöktu einu sinni tveir menn yfir líki. Höfðu þeir sér það til skemmtunar að spila. Þeir urðu ljóslausir. Þá skáru þeir bita af ístru á líkinu og létu á bitann í skálanum þá er þeir höfðu á kveikt, og spiluðu síðan. En er þeir ætluðu að slökkva gátu þeir það ekki, hverra bragða sem leitað var. Þó menn hyggju spón úr bitanum nórði ávallt í höggfarinu. Þannig liðu nokkrir mannsaldrar að Sólheimatíran logaði þarna á bitanum. Seinast var það ráðlagt að döggva á hana sjö bræðra blóði, – og það dugði.

Þessi Sólheimaskáli var mjög nafnkenndur. Um hann er þetta þulu-reikningsdæmi sem alkunnugt er:

Sextán eru bitar í Sólheimaskála,
sextán hanar á hverjum bita,
sextán hænur með hverjum hana,
sextán ungar með hverri hænu.

Sólheimaskáli var til þegar þeir bræður komu að Sólheimum, Sveinn aðministratus og Eyjólfur, synir Alexanders í Skál Sveinssonar ríka í Holti á Síðu Alexanderssonar, en þá minni en áður. Var þá lægð í einum bitanum sem sagt var væri eftir Sólheimatíru.

Gamli Ólafur á Sólheimum sem lifandi var 1827, þá um áttrætt,[1] heyrði sagt af þessari tíru, en mundi þó ekki eftir að honum hefði verið sagt hvenær hún slokknaði.

  1. Ólafur Jónsson var niðurseta á Eystri-Sólheimum, talinn 79 ára 1828.