Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri/Helgisögur/Kolbeinn og kölski

Úr Wikiheimild
Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri  (1862) 
þjóðsaga, ritstjórn Jón Árnason
Kolbeinn og kölski

Einu sinni var sagt að kölski hafi veðjað við mann þann er Kolbeinn hét og nokkrir ætla að hafi verið Kolbeinn Jöklaskáld. Skyldu þeir báðir sitja hvor hjá öðrum á Þúfubjargi undir Jökli þegar brim gengi þar hæst og kveðast á þannig að kölski gerði fyrri hluta næturinnar fyrri helming vísnanna, en Kolbeinn skyldi botna hjá honum. En seinni hluta nætur skyldi kölski botna hjá Kolbeini, en hann kveða fyrri hluta vísnanna, og var það skilið undir samningi þessum að hvor þeirra sem ekki gæti botnað vísu hins skyldi steypast ofan af bjarginu og vera þaðan í frá í valdi hins. Þeir tóku sig svo til og settust út á bjarg eina nótt er tungl óð í skýjum; kveðast nú á sem ætlað var fyrri hluta nætur og verður enginn stanz á Kolbeini að botna vísur kölska. Svo tekur Kolbeinn við og kveður upphöfin seinni hluta næturinnar, og gengur kölska allvel að slá botninn í hjá honum unz Kolbeinn tekur hníf upp úr vasa sínum og heldur honum fyrir framan glyrnurnar á kölska svo eggin bar við tunglið og segir um leið:

„Horfðu í [aðrir: sjáðu] þessa egg egg
undir þetta tungl tungl.“

Þá varð kölska orðfall því hann fann ekkert orð íslenzkt sem yrði rímað í móti tungl og segir því í vandræðum sínum: „Það er ekki skáldskapur að tarna, Kolbeinn.“ En Kolbeinn botnar þegar vísuna og segir:

„Ég steypi þér þá með legg legg
[lið sem hrærir ungl-ungl.“[1]

En þegar kölski heyrði þetta beið hann ekki boðanna og steyptist ofan fyrir bjargið í eina brimölduna þar sem hún brotnaði, og bauð ekki Kolbeini til kappkvæða eftir þetta.

  1. Frá [ hafa aðrir svo: „sem liðurinn hrærir úln-, úln-“.