Ólafs ríma Haraldssonar

Ólafs ríma Haraldssonar eftir Einar Gilsson er oft talin elsta ríman.

1. Ólafr konungr örr ok fríðr

átti Noregi at ráða,

gramr var við bragna blíðr,

borinn til sigrs ok náða.

2. Döglingr hélt svá dýran heiðr

dróttni himna hallar,

engi skýrir örvameiðr

öðlings frægðir allar.

3. Mildingr hafði mentir þær

er mestar váru í heimi,

hvergi frægra hilmi fær

hvárki af gleði né seimi.

4. Fimm hefir konungr kristnat lönd,

kann ok öll at nefna,

gramr vill jafnan rjóða rönd

ok rangan úsið hefna.

5. Rán ok stuldi refsti hann,

ok rœktar stjórn í landi,

hilmir lagði á heiðni bann

ok hefndi stórt með brandi.

6. Gramr nam lögmál setja svá

at seggir þoldu valla,

dáligan lét hann dauða fá

dróttins svikara alla.

7. Rekkar ýfðust ræsi á mót

ok rétti harðla sönnum,

váru konungi heimsklig hót

hafin af sjálfs síns mönnum.

8. Hárekr var fyrir brögnum bystr

búinn að stríða stilli,

Þórir Hundr er þann veg lystr,

þriði var Kálfr enn illi.

9. Kálfr var fyrr með konungi sá

kærr í öllum ráðum,

nú er hann horfinn hilmi frá,

heiðri sviptr ok dáðum.

10. Þrœndir géngu Þóri á hönd

þeim var ljúft at herja,

háleysk þjóð vill rjóða rönd

ok ríkit konungi verja.

11. Fylkir ríkr, frægr ok mildr

fréttir samnað þenna,

þá vill hilmr hraustr ok gildr

hvergi undan renna

12. Bragningr lætr byrja ferð

bónda múg í móti,

hann vill jafnan hræra sverð

ok herða skot með spjóti.

13. Siklingr hafði samnat þá

sínum görpum snjöllum,

lofðungs kann ek lýði at tjá,

langt bar gramr af öllum.

14. Hlýri konungs var harðla ungr,

hann vil ek fyrstan nefna,

víst nam Haraldr þykkju þungr

þrændum stríð at hefna.

15. „Get ek ei hrotta höggvit rönd“,

Haraldr talar við garpa,

„bindi menn við mína hönd

mæki þann enn snarpa“.

16. Rögnvaldr var mildr ok merkr

með konungi góða,

Brúsa sun nam brigða sterkr

brand í dreyra at rjóða.

17. Finnr Árnasun frækn og hraustr

fylgir jöfri sterkum,

Björn stallari tryggr ok traustr,

trúr vel sæsi merkum.

18. Sá var annarr Árna mögr,

ýtar Þorberg kalla,

hann lét stálin stinn ok fögr

í sterkum hlífum gjalla.

19. Þormóðr var við Kolbrún kendr,

konungsins skáldit dýra,

sá barr hvassar hyggju strendr

hvar sem garpar stríða.

20. Náðust menn í niflungs flokk

nær sem risar at líta,

þeir hafa bragnar brynju rokk

brandi skorit enn hvíta.

21. Géngu fram fyr konungsins kné

ok kvöddu stilli enn teita,

buðu þeir bæði fylgð ok fé

frægum sjóla at veita.

22. Gramr réð spyrja garpa þá:

„gerit mér heiti at inna,

trú skulu greina seggir svá,

at satt megi til þess finna“.

23. Opt hafa þegnar þrjózku hefnt,

þat mun engi lasta,

Gaukaþóri hafa gumnar nefnt

glaðan ok Hafrafasta.

24. „Treystum vér á mátt ok megn,

er margan riddara prýðir,

öngva hafa af ásum fregn

okkrir sterki lýðir“.

25. „Taki þér heldr helga trú

himna konungs með blóma,

virðar! kastit villu nú

ok verit með oss í sóma“.

26. Lýðir gerðu lykt á því

at leysa þenna vanta,

skírnar brunn fara skatnar í,

ok skynda guði til handa.

27. Þrekstórr kom til þengils maðr,

þann frá ek Arnljót heita,

tók hann skírn ok gékk þó glaðr

grams í flokkinn teita.

28. Garpar fleiri at fylki renn'

en fyrðar mega þat telja,

siklingr nam sœmdarmenn

sér til liðs at velja.

29. Kálfr hafði múga manns,

merkta völlu víða,

níðingligt var nærsta hans

niflung þeim at stríða.

30. Bjálfa klæddist hörðum Hundr

ok hans sveitungar margir,

þat hafa geysi grimligt undr

gert búfinnar argir.

31. Ræsir talar við Þorgils þá,

þat var mest af prýði:

„þér vil ek silfr í sjóði fá,

þú seð með auma lýði!“

32. Þorgils hugsar þengils mál:

„þér innit framar hóti;

gef fyrir þeirra garpa sál,

er ganga oss í móti.

33. Herrinn drífr á hilmis fund,

at heyja ímun stranga,

svá var þrútin þeirra lund

at þraut varð fram at gana.

34. Múginn þessi geysar gegn

gram með sárum vilja,

lögðu á orku ok alt sitt megn

jöfr við land at skilja.

35. Á Stiklastöðum var róman remd

ríkum konungi móti,

þar váru sköpt með höndum hremd

ok hörðu kastat grjóti.

36. Hárekr eggjar herlið sitt,

heitr mörgum sóma:

„lúki garpar geysi strítt

gram fyrir harða dóma!“

37. Góða sverðit Hneitir hét,

hafði gramr til víga þar;

þarfyrir margan þengill lét

þegn at jörðu hníga.

38. Gumnar hlaupa geystir fram

grams fyrir merkit væna

reisa þanneg randa glam

ok rista skjöldu grœna.

39. Gellini tók at geysast hart,

ok gerði rómu stranga,

sannliga lét hann seggja mart

sáran dauða fanga.

40. Árna synir sinn unda naðr

einart drógu af magni,

kendist ei svá klókr maðr,

kœmi hlíf at gagni.

41. Þormóðr nam brytja bráð

bleikum fálu hesti,

varði konung með dygð ok dáð,

darra el hann hvesti.

42. Þórir hundr þrautar gildr

þreif sitt spjótit snarpa,

laga var hann ok höggva mildr

við harða konungsins garpa.

43. Þorsteinn hét sá er Þóri viðr

þar nam fram at ganga;

sá var kendr knarrar smiðr

kominn í villu stranga.

44. Konungrinn hjó til Þóris þá,

þat frá ek undrum sætti:

ekki beit hann bjálfann á,

brátt sem grjóti mœtti.

45. Bjórn stallar bystr ok reiðr

barði Hund í móti,

síðan hné við sannan heiðr

seggr á Þoris spjóti.

46. Þorgeirr vóð í randa regn,

ræsi náði at finna,

snarr réð konungr þrjózkum þegn

þessi orð at inna:

47. „Þeygi gerir þú, Þorgeirr! rétt,

at þröngirmönnum mínum,

lypta ek þér af lágri stétt,

lokit mun sigri þínum“.

48. Konungrinn hjó með Hneiti þá,

svá hrauð af eggjum báðum,

Þorgeirr dauðr á lyngi lá,

lífi sviptr ok dáðum.

49. Þorsteinn réð á þengils kné

þunnri öxi at sníða,

síðan lét hann líf með fé

ok féll í ánauð sríða.

50. Björtum varp sér brandi frá

buðlungs höndin mæta,

sjóli bar með sönnu þá

sjálfan guð sín gæta.

51. Þórir lagði í konungsins kvið

köldum snótar ráðum,

hilmis sál tók hæstan frið

himna grams með náðum•

52. Kálfr hjó til bragnings bystr,

batt sér þungan vanda,

ramliga var hann á reiði lystr,

ræsi þeim at granda.

53. Myrkri sló yfir menn ok hjörð

við mildings dýran dauða,

litu þá hvárki lög né jörð,

lýð aflar þat nauða.

54. Þá komk Dagr með drengi sín'

darra þing at heyja,

margr hlaut við mikla pín

maðr af sút at deyja.

55. Œsilig var odda hríð

undrum frá ek þat gegna,

mátti ekki meira stríð

af málma leiki fregna.

56. Hræðilig var hjörva gnauð,

harðar brynjur sprungu;

drengir féngu dapra nauð,

dörr á hlífum sungu.

57. Stórt var þetta manna mót,

mest kom hljálp til bragna;

daufir féngu ok blindir bót,

bjúgir heilsu fagna.

58. Þorgils geymdi þengils lík,

þat fór heldr af hljóði;

maðr tók sýn fyrir merkin slík

af mætu konungsins blóði.

59. Fróni er huldr fylkir mætr,

firðr nauð ok grandi,

líkami konungs var mildr ok mætr

mánuðr tólf í sandi.

60. Þeim kom virðum vándslig þraut,

at vísis féngu reiði,

geislar skinu um grund á braut

grams af dýru leiði.

61. Lýðir tóku upp líkama hans,

lutu þá konungi snjöllum,

hár ok negl var heilags manns

hátt at vexti öllum.

62. Hildings taka þá helgan dóm

halir í skrín at leggja,

nú er Krists et bjarta blóm

ok blíðust miskunn seggja.

63. Dróttni fœrði öðlingr önd,

ýtum líkam seldi,

nú er hann Guðs á hœgri hönd

himins í œztu veldi.

64. Buðlungs heiðr er bjartr ok ríkr

bæði um lönd ok geima,

fœddist engi fylkir slíkr

fyrri norðr í heima.

65. Reiðst þú ei, þó þengill! þér

þyrða ek vísu at bjóða,

biðr ek Ólaf bjarga mér

við bragning allra þjóða.