Afsalsbréf ekkjufrúr Skálholtskirkju til dóttur sinnar dómkirkjunnar í Reykjavík, kveðið 1796 af síra Th(orsteini) S(veinbjarnarsyni)
Útlit
Autt er seggja sæti,
- sanna má eg það,
- margan minna grætir
- mein í ýmsum stað
- heldur en manna missirinn,
- eg sem reyndi ár og síð
- aldur langan minn.
Einn eg öðrum betri
- átti fyrirmann,
- mig á sama setri
- sérhver elska vann,
- klæddu mig í skart og skrúð,
- Ögmundar tók yfir þó
- örleiks mildin prúð.
Lærdóms listir kunnu,
- lofstír höfðu af þjóð,
- ágæt verkin unnu,
- enn sem lifa góð,
- af þó hinum eldri bar
- Finnur og Hannes, feðgar tveir,
- frægstu doctorar.
Þeirra þar eg misti,
- þykir horfin von,
- að þá gæfu gisti,
- gerist ektakvon,
- enda er lystin ei mér hjá;
- upp á hugsa mun eg menn
- meir ei héðan frá.
Ekkjustandið una
- ánægð skal eg við,
- og til minna muna
- manna, sem i frið
- hvílu byggja hjá mér enn,
- meðan þessum hjari á hvol,
- hlý eru velkomen(n).
Megn þó sorgin sviðri,
- sem mig lúði títt,
- mér í ranna miðri
- mætir tölu nýtt,
- Vík sem Reykja boð frá bar,
- daghelguðu dóttur mín
- drottni höfðingjar.
Meður sálmasaungum
- signdu herrar fljóð,
- lærdóms lýstu faungum,
- leingi á þessu stóð,
- fyrirbónum beztu með
- mintust líka mætir á
- menn, sem eiga réð.
Líkarus þornar þróttur,
- þar fer eptir geð, — -
- æ, mín ekta dóttur,
- ei fæ jeg þig séð;
- nú að einu flestalt fer,
- hamurinn ruggar hólnum áf
- hugann sendi eg þér.
Efnið þitt eg þekki,
- það voru efnin mín,
- þitt eiginlegt ekki
- á þér nokkuð skín,
- alt það frá mér tíðin tók,
- ríkari hlaut að ráða þá,
- raun hvað mínum jók.
Þinn uppvaxtar aldur
- ærið kosta vann,
- margur tugur taldur
- tærðist, eg það fann,
- bráðgerð varst ei, barnkind min,
- fljótari á fótinn var
- forðum móðir þín.
Bráðan þroska þáði,
- þegar átti Klang,
- eins að Ögmunds ráði
- ört hún komst á gang,
- upp Brynjúlfur yngdi frú;
- ómannvaxin vita skalt
- værir dóttir þú,
Hefði ei herrann prúði
- hag þíns vaxtar séð
- og flýtt á fótinn brúði
- fylgi bezta með
- teingdafaðir maka míns
- stiptamtmaður Stephánsson
- stjórnan máttar síns.
Ei að öllu búin
- ertu, dóttur-kind,
- en eg reitt og rúin
- ramba í hverjum vind;
- þegar eigur þverra mín,
- hverninn viltu haldast við
- hams og börnin þín?
Sex þó öldum eigi
- auðnist þér að ná,
- mér svo líkjast megir,
- múruð ofan i tá,
- eða eg gerist uppá þig,
- þinna muna þurfa munt,
- þetta uggir mig.
Bagla, bjöllur, mítur,
- bríkur, verkfærin(n),
- hér að auk þú hlýtur
- helga skrúðann minn,
- alls vil þessa unna þér, —
- Þorláks eptir skildu skrín
- til skemtunar hjá mér.
Þeygi þitt við hæfi
- það er firnsku hljóm
- nú á nýju æfi,
- nýjan helgidóm,
- nýja maka, nýjan sið,
- nýtt aðsetur, ný félög,
- nýjan smekk og snið.
Færðu, fagnað náðu,
- fer þér, sjá, að hönd
- brullaups-gleðin, gáðu
- gömul kviknar önd,
- lúta vill í vesturátt,
- styðjið þið mig stúkna hrör,
- stúlkna er orðið fátt.
Mentafrægar, fríu,
- fóstra sem eg réð,
- nettu meyjar níu
- nú fæ hvergi séð,
- upp mér sögðu veru og vist,
- þú namst, dóttir, þær frá mér,
- þegar myndaðist.
Frítt og dautt hér færðu,
- fast og laust mér hjá,
- þér nú líka lærðu
- láta þessa skrá,
- afsalsbréfið ekkjunnar
- að Lögbergi lesið se
- loks til styrkingar.
Þér, sem hýsing hlutuð
- hjá mér, góðir menn,
- nafnbóta svo nutuð
- nýrra, og lifið enn,
- beggja stétta bezt mannval,
- signetum og sérhvers hönd
- sæmið þetta skjal.
Prentað eftir tveimur afskriftum Höfundur: Séra Þorsteinn á Hesti Reykjvíkurdómkirkja var vígði 6. nóvember 1796