Guðmundar saga Arasonar/19
Fyrr var ritat, hversu spár ok forsýnir bendu fyrir löngu byskupliga tign síra Guðmundar, ok sakir þess, at nú nálægist sá tími sögunnar, er drottinn Jesús, brunnr spekinnar, hefir löngu disponerat, at sömu sýnir renni skipaða rás til réttrar þýðingar, skulum vér hlýða, hversu samhljóðar þat, er sjálfan síra Guðmund dreymir fyrir sínum kosningi, því að guð vissi gerla, hvert var hans lítillæti, ok hversu þungt honum bauð hugr at taka valdit, ok því mundi hann eigi hafa undir játazt, nema mörgum vitnum væri hann til knúinn af guðs hálfu. Var þó endinn þess máls, at eigi fyrr setti hann fullöruggan, en sjálfs himinríkis curia gekk til at votta þat sannan guðs vilja, sem síðar mun sagt verða.
Líktist hann í því Dunstano í Englandi, því at hann til byskups kosinn vildi eigi undir játtast, áðr þrír postular, Petrus, Pálus ok Andréas, birtust honum með blíðri kveðju.
Andréas byrjar erindit með orðum vors herra: „Tollite jugum meum super vos.“ Eftir þat gengr Petrus fram palmarium ok segir svo: „Rétt, Dunstane.“
Sem hann hefir rétt ok þegit hljóðgóðan slag í vinstra lófa, segir postulinn svo: „Þat er þín plága fyrir óliðit ok óorðit, því at þér þolist á engan veg at færa þinn háls undan okinu.“
Skipaðist herra Dunstanus hér við, at hann varð fyrstr lýðbyskup, en síðan Kantuariensis erkibyskup, mikill röksemdamaðr í guðs kristni. Ok því er hans dæmi til herra Guðmundar oftar leiðanda, þótt seinna sé. En þótt þessir þrír, er Dunstano vitruðust, birti æðstan gráða postulligrar tignar, at enn æðri er sá í höll himnakonungs, er endaliga styrkir kosning herra Guðmundar, sem lesit finnst ok síðar greinir.
Þau tákn, er næst eru skrifuð, vann síra Guðmundr, sem hann fór síðast um land með einföldum prestdómi. Í þann tíma dreymir hann, at hann þykkist koma í eina kirkju, er hann hafði fyrr þjónat ok vígð var sælum Ólafi konungi. Í sanctuario kirkjunnar sér hann standa eitt virðuligt altari með svo vænum búnaði sem langt var yfir þann ríkdóm kirkjunnar, sem hann vissi vakandi, at hún varð nokkvern tíma eigandi. Ok er hann nálægist með athygli, hversu orðit var, hneigir sik altarit hans nákvæmd ok fellr rétt honum í fang. Hann íhugar draum þenna ok óttast þýðing hans.
Hér með lýtr undir sama efni þat, er varð miklu fyrri, þá er ein abbadís sunnanlands þess klaustrs, er heitir Vicus ecclesiæ, hafði þegit byskupa orlof, at síra Guðmundr staðfestist með hennar vernd ok hann hafði lyft norðanlands sinni ferð, kemr samt í ráðagerð héraðsfólks, er látit hafði þvílíkan föður, at biðja Brand byskup þat orlof aftr taka. Sem þat fór fram, skýrði svo sjálfr byskupinn þenna mótburð, at síra Guðmundr mætti hafa líking ins mikla Gregorii, er fyrir herra páfans boð kallaðist aftr í Rómam ór Englandsferð ok varð síðan inn æðsti byskup.