Fara í innihald

Heimskringla/Magnúss saga góða/1

Úr Wikiheimild
Heimskringla - Magnúss saga góða
Höfundur: Snorri Sturluson
1. Upphaf Magnúss konungs góða


Magnús Ólafsson byrjaði ferð sína eftir jólin austan af Hólmgarði ofan til Aldeigjuborgar. Taka þeir að búa skip sín er ísa leysti um vorið.

Þess getur Arnór jarlaskáld í Magnússdrápu:

Nú hykk rjóðanda reiðu
rógörs, því að veitk görva,
þegi seimbrotar, segja
seggjum hneitis eggja.
Vara ellefu allra
ormsetrs hati vetra,
hraustr þá er herskip glæsti
Hörða vinr úr Görðum.

Magnús konungur hélt austan um vorið til Svíþjóðar.

Svo segir Arnór:

Þing bauð út hinn ungi
eggrjóðandi þjóðum.
Fim bar hirð til hömlu
hervæðr ara bræðis.
Salt skar húfi héltum
hraustr þjóðkonungr austan.
Báru brimlogs rýri
brún veðr að Sigtúnum.

Hér segir að Magnús konungur, þá er hann fór austan úr Garðaríki, að hann sigldi fyrst til Svíþjóðar og upp til Sigtúna. Þá var konungur í Svíþjóð Önundur Ólafsson. Þar var þá og Ástríður drottning er átt hafði hinn helgi Ólafur konungur. Hún fagnaði forkunnarvel Magnúsi stjúpsyni sínum og lét þegar stefna fjölmennt þing þar sem kallað er á Höngrum.

En á því þingi talaði Ástríður og sagði svo: „Hér er nú kominn með oss sonur hins helga Ólafs konungs er Magnús heitir, ætlar nú ferð sína til Noregs að sækja föðurarf sinn. Er mér skylda mikil að styrkja hann til þessarar ferðar því að hann er stjúpsonur minn, svo sem það er öllum kunnigt, bæði Svíum og Norðmönnum. Skal eg hér engan hlut til spara, þann er eg hefi föng á, að hans styrkur mætti mestur verða, bæði fjölmenni það er eg á forráð á og svo fé. Svo þeir allir er til þessar ferðar ráðast með honum skulu eiga heimila mína vináttu fullkomna. Eg vil því og lýsa að eg skal ráðast til ferðarinnar með honum. Mun það þá öllum auðsýnt að eg spari eigi aðra hluti til liðsemdar við hann, þá er eg má honum veita.“

Síðan talaði hún langt og snjallt.

En er hún hætti þá svöruðu margir, sögðu svo að Svíar höfðu litla tírarför farið til Noregs þá er þeir fylgdu Ólafi konungi föður hans. „Og er eigi hér betra að von er þessi konungur er,“ segja þeir, „eru menn fyrir þá sök ófúsir þessarar ferðar.“

Ástríður svarar: „Allir þeir er nokkurir hreystimenn vilja vera munu ekki æðrast um slíkt. En ef menn hafa látið frændur sína með hinum helga Ólafi konungi eða sjálfir sár fengið þá er það nú drengskapur að fara nú til Noregs og hefna þess.“

Kom Ástríður svo orðum sínum og liðveislu að fjöldi liðs varð til með Ástríði að fylgja honum til Noregs.

Þess getur Sighvatur skáld:

Hrein getum hála launa
hnossfjöld lofi ossu
Ólafs dætr, er átti
jöfur sighvatastr digri.
Þings beið her á Höngrum
hundmargr Svía grundar
austr, er Ástríð lýsti
Ólafs sonar málum.
Máttit hún við hættna,
heilráð, Svía deila
meir, þótt Magnús væri
margnenninn son hennar.
Olli hún því, að allri
áttleifð Haralds knátti,
mest með máttkum Kristi,
Magnús konungr fagna.
Mildr á mennsku að gjalda
Magnús, en því fögnum,
það gerði vin virða
víðlendan, Ástríði.
Hún hefr svo komið sínum,
sönn, að fá mun önnur,
orð geri eg drós til dýrðar,
djúpráð kona, stjúpi.

Svo segir Þjóðólfur skáld í Magnússflokki:

Út réttu, allvaldr, skjóta
ekin dúðist rá, snekkju,
en þrítugt skip þrautar
þann tíð í haf skríða.
Vægðit vendi sveigðum
veðr ótt of þér, dróttinn.
Hlóðu hirðmenn prúðir
húnskrift í Sigtúnum.