Guðmundar saga Arasonar/47
„Þórir með guðs miskunn erkibyskup í Niðarósi sendir Arnóri Tumasyni, Sigurði Ormssyni, Þorvaldi Gizurarsyni, Snorra Sturlusyni ok öðrum þeim, sem formenn eru kirkjunnar meingerða norðanlands, þá kveðju at hneigja frá illu ok gera gott. Sú hörmungar framferð, er af yðr flyzt fyrir sannorða menn, angrar hjarta vort ok áeggjar, at vér hefim með hryggðarorðum heilræði vor til yðvar, því at svo sem postulinn lærir at hafa glaum með góðum mönnum, svo erum vér skyldugir af hirðiligri sampíning at sýta með sýtöndum. En sakir þess at frægðin flytr oss eigi fagnaðarefni eyrum vorum, þat er yðr heyrir til, grætr mær ok móðir almennilig kristni ok vér með móður vorri af þeirri grimmd ok ágang, er þér gerið henni ok hennar formönnum með berri óhlýðni við æðsta hirði, er svo talaði til postulanna ok þeirra lögligra hleytismanna: „Hverr er yðr heyrir, heyrir mik, ok hverr yðr hafnar, hafnar mik.“ Þessi vors drottins orð, postulum gefin í fyrstu, líða fram til vor, er skipumst, þótt óverðugir, fyrir erfð ok hjörð almáttigs guðs, því at vér segjumst þeirra synir, sem prófetinn vottar, ef vér veitum guðs kristni þá kenning, er þeir seldu oss, ok tökum líka umbun sem þeir tóku, ef vér líkjumst þeim í ástundan ok einurð guðspjalligra boðorða. En ef vér föllum í letisvefn leigumannsins með hirðuleysu hjarðarinnar, töpum vér hirðis nafni ok kynferði postulanna, þar með oss sjálfa ok sálir vorra undirmanna, er vér ættim at lífga með allri kunnustu, því at þenna ávinning krefr hæsti konungr framar öllum fjárhlut af vorri ármenning. Því stæði yðr vel at virða, hversu vér skyldumst af stríðu laganna at boða glæpi vorra undirmanna, því at ef vér vanrækjum þeirra líf, er þat vorr dauði. Nú þótt vér hnöggvim ok gangim verr en vera skyldi, er í mót öllum setningum ok sjálfum náttúrulögunum, at limr af dæmi höfuðit sinni sæmd, hvat undrandi dirfðar vér heyrum með yðr gerast, at þér hafið dæmt til útlegðar föður yðvarn, en elskuligan bróður vorn, herra Guðmund Hólabyskup. En hversu yðvart rasanda fors er lögunum fjarlægt, lýsist í þeim orðum, at yfir byskupinn er einskis manns dómr á jarðríki utan herra páfans ok vorr af hans hálfu. Hér fyrir væri yðr hugleiðanda, þó síðla sé, í hversu hátt forað ok greypiligan glæp þér hafið steypt yðrum sálum fyrir byskupsins útlegðardóm, presta dráp ok klerka ok fleiri annarra undir kirkjunnar vernd. Fyrir þessar óhæfur ok aðrar hér ógreindar at sinni, er þér hafið í fallit í svo fordæmliga guðs reiði, at yðr má engi leysa eða upp reisa utan herra páfinn. Vér höfum prófat at lina þessi mein með áminningarorðum ok verpzt í vind, því at vandræði vaxa, ok gróðsamlig orð geta með yðr ekki frjó. Skiljum vér, at þat leiðir af langri ólýzku ok ofbeldisfullum illvilja yðvars landsskapar. Nú sakir þess at vér höfum leitat, hver upprás gangi ríkast svo vondra vesalda fleiri en framlútr yðvarr illvili mót kirkjunni, flyzt oss þar af nokkut ýmisligt. Sjám vér eigi annat líkara kristni guðs til náða en allr yðvarr áskilnaðr af hvoratveggju hálfu komi fyrir oss. Því bjóðum vér yðr öllum fyrrnefndum af því guðs valdi, sem vér höldum, syndum yðrum til lausnar, kirkjunni til frelsis ok öllum landslýð til eiginligs friðar, at þér komið á vorn fund forfallalaust sem fyrst megið þér, síðan skip ganga. Ok sakir þess at vér höfum kallat byskupinn eigi síðr, bjóðum vér þér, Arnórr, undir banns viðrlögu, at þú veitir byskupinum liðugan gang til stóls síns, þar með allan kost á kirkjunnar náð. Svo viljum vér ok bjóðum undir sömu stríðu, at hann ok hans föruneyti hafi svo sæmiligan kost af kirkjunni fram ok aftr með hennar erindi, at hann megi vel fara, hvar sem hann vill vera. Nú ef þér þverizt enn móti þessum vorum veg, skulum vér hug á leggja sem skyldan býðr at koma mót yðr. Skipizt þér ok vel við, skyldumst vér ok því framar at gera yðrum málagreinum hvat gott, er vér megum, því at máttigr er guð at reisa sonu Abrahams upp af steinum.“