Heimskringla/Ólafs saga Tryggvasonar/33
Haraldur Gormsson Danakonungur spurði að Hákon jarl hafði kastað kristni en herjað land Danakonungs víða. Þá bauð Haraldur Danakonungur her út og fór síðan í Noreg. Og er hann kom í það ríki er Hákon jarl hafði til forráða þá herjar hann þar og eyddi land allt og kom liðinu í eyjar þær er Sólundir heita. Fimm einir bæir stóðu óbrenndir í Sogni í Læradal en fólk allt flýði á fjöll og markir með það allt er komast mátti.
Þá ætlaði Danakonungur að sigla liði því til Íslands og hefna níðs þess er allir Íslendingar höfðu hann níddan. Það var í lögum haft á Íslandi að yrkja skyldi um Danakonung níðvísu fyrir nef hvert er á var landinu en sú var sök til að skip það er íslenskir menn áttu braut í Danmörk en Danir tóku upp fé allt og kölluðu vogrek og réð fyrir bryti konungs er Birgir hét. Var níð ort um þá báða.
Þetta er í níðinu:
- Þá er sparn á mó mörnis
- morðkunnr Haraldr sunnan
- varð þá Vinda myrðir
- vax eitt, í ham faxa,
- en bergsalar Birgir
- böndum rækr í landi,
- það sá öld, í jöldu
- óríkr fyrir líki.
Haraldur konungur bauð kunngum manni að fara í hamförum til Íslands og freista hvað hann kynni segja honum. Sá fór í hvalslíki. En er hann kom til landsins fór hann vestur fyrir norðan landið. Hann sá að fjöll öll og hólar voru fullir af landvættum, sumt stórt en sumt smátt. En er hann kom fyrir Vopnafjörð þá fór hann inn á fjörðinn og ætlaði á land að ganga. Þá fór ofan eftir dalnum dreki mikill og fylgdu honum margir ormar, pöddur og eðlur og blésu eitri á hann. En hann lagðist í brott og vestur fyrir land, allt fyrir Eyjafjörð. Fór hann inn eftir þeim firði. Þar fór móti honum fugl svo mikill að vængirnir tóku út fjöllin tveggja vegna og fjöldi annarra fugla, bæði stórir og smáir. Braut fór hann þaðan og vestur um landið og svo suður á Breiðafjörð og stefndi þar inn á fjörð. Þar fór móti honum griðungur mikill og óð á sæinn út og tók að gella ógurlega. Fjöldi landvætta fylgdi honum. Brott fór hann þaðan og suður um Reykjanes og vildi ganga upp á Víkarsskeiði. Þar kom í móti honum bergrisi og hafði járnstaf í hendi og bar höfuðið hærra en fjöllin og margir aðrir jötnar með honum.
Þaðan fór hann austur með endlöngu landi. „Var þá ekki nema sandar og öræfi og brim mikið fyrir utan en haf svo mikið millum landanna,“ segir hann, „að ekki er þar fært langskipum.“
Þá var Brodd-Helgi í Vopnafirði, Eyjólfur Valgerðarson í Eyjafirði, Þórður gellir í Breiðafirði, Þóroddur goði í Ölfusi.
Síðan sneri Danakonungur liði sínu suður með landi, fór síðan til Danmerkur en Hákon jarl lét byggja land allt en galt enga skatta síðan Danakonungi.