Landnámabók/51. kafli
Snæbjörn son Eyvindar austmanns, bróðir Helga magra, nam land milli Mjóvafjarðar og Langadalsár og bjó í Vatnsfirði. Hans son var Hólmsteinn faðir Snæbjarnar galta. Móðir Snæbjarnar var Kjalvör, og voru þeir Tungu-Oddur systrasynir. Snæbjörn var fóstraður í Þingnesi með Þóroddi.
Hallbjörn son Odds frá Kiðjabergi Hallkelssonar, bróður Ketilbjarnar hins gamla, fékk Hallgerðar, dóttur Tungu-Odds. Þau voru með Oddi hinn fyrsta vetur; þar var Snæbjörn galti. Óástúðligt var með þeim hjónum.
Hallbjörn bjó för sína um vorið að fardögum; en er hann var að búnaði, fór Oddur frá húsi til laugar í Reykjaholt; þar voru sauðahús hans; vildi hann eigi vera við, er Hallbjörn færi, því að hann grunaði, hvort Hallgerður mundi fara vilja með honum. Oddur hafði jafnan bætt um með þeim.
Þá er Hallbjörn hafði lagt á hesta þeirra, gekk hann til dyngju, og sat Hallgerður á palli og kembdi sér; hárið féll um alla hana og niður á gólfið; hún hefir kvenna best verið hærð á Íslandi með Hallgerði snúinbrók. Hallbjörn bað hana upp standa og fara; hún sat og þagði; þá tók hann til hennar, og lyftist hún ekki. Þrisvar fór svo. Hallbjörn nam staðar fyrir henni og kvað:
- Ölkarma lætr, arma
- eik firrumk þat, leika
- Lofn fyr lesnis stafni
- línbundin mik sínum.
- Bíða munk of brúði,
- böl gervir mig fölvan,
- snertumk harmr í hjarta
- hrót, aldrigi bótir.
Eftir það snaraði hann hárið um hönd sér og vildi kippa henni af pallinum, en hún sat og veikst ekki. Eftir það brá hann sverði og hjó af henni höfuðið, gekk þá út og reið í brutt. Þeir voru þrír saman og höfðu tvö klyfjahross.
Fátt var manna heima, og var þegar sent að segja Oddi. Snæbjörn var á Kjalvararstöðum, og sendi Oddur honum mann, bað hann sjá fyrir reiðinni, en hvergi kveðst hann fara mundu.
Snæbjörn reið eftir þeim með tólfta mann, og er þeir Hallbjörn sá eftirreiðina, báðu förunautar hans hann undan ríða, en hann vildi það eigi. Þeir Snæbjörn komu eftir þeim við hæðir þær, er nú heita Hallbjarnarvörður; þeir Hallbjörn fóru á hæðina og vörðust þaðan. Þar féllu þrír menn af Snæbirni og báðir förunautar Hallbjarnar. Snæbjörn hjó þá fót af Hallbirni í ristarlið; þá hnekkti hann á hina syðri hæðina og vó þar tvo menn af Snæbirni, og þar féll Hallbjörn. Því eru þrjár vörður á þeirri hæðinni, en fimm á hinni. Síðan fór Snæbjörn aftur.
Snæbjörn átti skip í Grímsárósi; það keypti hálft Hrólfur hinn rauðsenski. Þeir voru tólf hvorir. Með Snæbirni voru þeir Þorkell og Sumarliði, synir Þorgeirs rauðs, Einarssonar Stafhyltings. Snæbjörn tók við Þóroddi úr Þingnesi fóstra sínum og konu hans, en Hrólfur tók við Styrbirni, er þetta kvað eftir draum sinn:
- Bana sé ek okkarn
- bekkja tveggja,
- allt ömurligt
- útnorðr í haf,
- frost ok kulða,
- feikn hvers konar.
- Veit ek af slíku
- Snæbjörn veginn.
Þeir fóru að leita Gunnbjarnarskerja og fundu land. Eigi vildi Snæbjörn kanna láta um nótt. Styrbjörn fór af skipi og fann fésjóð í kumli og leyndi; Snæbjörn laust hann með öxi; þá féll sjóðrinn niður. Þeir gerðu skála, og lagði hann í fönn. Þorkell son Rauðs fann, að vatn var á forki, er stóð út í skálaglugg; það var um gói. Þá grófu þeir sig út. Snæbjörn gerði að skipi, en þau Þóroddur voru að skála af hans hendi, en þeir Styrbjörn af Hrólfs hendi; aðrir fóru að veiðum. Styrbjörn vó Þórodd, en Hrólfur og þeir báðir Snæbjörn. Rauðssynir svörðu eiða og allir aðrir til lífs sér.
Þeir tóku Hálogaland og fóru þaðan til Íslands í Vaðil. Þorkell trefill gat sem farið hafði fyrir Rauðssonum. Hrólfur gerði virki á Strandarheiði. Trefill sendi Sveinung til höfuðs honum; fór hann fyrst á Mýri til Hermundar, þá til Óláfs að Dröngum, þá til Gests í Haga; hann sendi hann til Hrólfs, vinar síns. Sveinungur vó Hrólf og Styrbjörn; þá fór hann í Haga. Gestur skipti við hann sverði og öxi og fékk honum hesta tvo hnökkótta og lét mann ríða um Vaðil allt í Kollafjörð og lét Þorbjörn hinn sterka heimta hestana. Þorbjörn vó hann á Sveinungseyri, því að sverðið brotnaði undir hjöltunum.
Því hældist Trefill við Gest, þá er saman var jafnað viti þeirra, að hann hefði því komið á Gest, að hann sendi sjálfur mann til höfuðs vinum sínum.