Landnámabók/96. kafli

Haraldur gullskeggur hét konungur í Sogni; hann átti Sölvöru dóttur Hundólfs jarls, systur Atla jarls hins mjóva. Þeirra dætur voru þær Þóra, er átti Hálfdan svarti Upplendingakonungur, og Þuríður, er átti Ketill helluflagi. Haraldur ungi var son þeirra Hálfdanar og Þóru; honum gaf Haraldur gullskeggur nafn sitt og ríki. Haraldur konungur andaðist fyrstur þeirra, en þá Þóra, en Haraldur ungi síðast. Þá bar ríkið undir Hálfdan konung, en hann setti yfir það Atla jarl hinn mjóva. Síðan fékk Hálfdan konungur Ragnhildar, dóttur Sigurðar hjartar, og var þeirra son Haraldur hárfagri.

Þá er Haraldur konungur gekk til ríkis í Noregi og hann mægðist við Hákon jarl Grjótgarðsson, fékk hann Sygnafylki Hákoni jarli mági sínum, er Haraldur konungur fór í Vík austur. En Atli jarl vildi eigi af láta ríkinu, áður hann fyndi Harald konung. Jarlarnir þreyttu þetta með kappi og drógust að her. Þeir fundust á Fjölum í Stafanessvagi og börðust; þar féll Hákon jarl, en Atli varð sár og fluttur í Atley; hann dó þar úr sárum.

Eftir það hélt Hásteinn (son hans) ríkinu, þar til er Haraldur konungur og Sigurður jarl drógu her að honum. Hásteinn stökk þá undan og brá til Íslandsferðar. Hann átti Þóru Ölvisdóttur; Ölvir og Atli voru synir þeirra.

Hásteinn skaut setstokkum fyrir borð í hafi að fornum sið; þeir komu á Stálfjöru fyrir Stokkseyri, en Hásteinn kom í Hásteinssund fyrir austan Stokkseyri og braut þar.

Hásteinn nam land milli Rauðár og Ölfusár upp til Fyllarlækjar og Breiðamýri alla upp að Holtum og bjó á Stjörnusteinum og svo Ölvir son hans eftir hann; þar heita nú Ölvisstaðir. Ölvir hafði landnám allt fyrir utan Grímsá, Stokkseyri og Ásgautsstaði, en Atli átti allt milli Grímsár og Rauðár; hann bjó í Traðarholti. Ölvir andaðist barnlaus; Atli tók eftir hann lönd og lausafé; hans leysingi var Brattur í Brattsholti og Leiðólfur á Leiðólfsstöðum.

Atli var faðir Þórðar dofna, föður Þorgils örrabeinsstjúps.

Hallsteinn hét maður, er fór úr Sogni til Íslands, mágur Hásteins; honum gaf hann ytra hlut Eyrarbakka; hann bjó á Framnesi. Hans son var Þorsteinn, faðir Arngríms, er veginn var að fauskagrefti, hans son Þorbjörn á Framnesi.

Þórir son Ása hersis Ingjaldssonar, Hróaldssonar, fór til Íslands og nam Kallnesingahrepp allan upp frá Fyllarlæk og bjó að Selfossi. Hans son var Tyrfingur, faðir Þuríðar, móður Tyrfings, föður Þorbjarnar prests og Hámundar prests í Goðdölum.

Hróðgeir hinn spaki og Oddgeir bróðir hans, er þeir Fiður hinn auðgi og Hafnar-Ormur keyptu brutt úr landnámi sínu, námu Hraungerðingahrepp, og bjó Oddgeir í Oddgeirshólum. Hans son var Þorsteinn öxnabroddur, faðir Hróðgeirs, föður Ögurs í Kambakistu. En dóttir Hróðgeirs hins spaka var Gunnvör, er átti Kolgrímur hinn gamli; þaðan eru Kvistlingar komnir.

Önundur bíldur, er fyrr var getið, nam land fyrir austan Hróarslæk og bjó í Önundarholti; frá honum er margt stórmenni komið, sem fyrr er ritað.