Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri/Náttúrusögur

Úr Wikiheimild
Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri  (1862) 
þjóðsögur, ritstjórn Jón Árnason
Fjórði flokkur: Náttúrusögur

Þjóðsagnasafn sem kom út í Leipzig 1862-1864.

„Náið er nef augum,“ þar sem galdrarnir eiga hlut að máli sem um hefur verið rætt í fyrirfaranda flokki og sögur þær sem ganga af hinum huldu öflum náttúrunnar. Töfrabrögðin sem enginn kann lag á nema kunnáttumaðurinn einn eru að miklu leyti undir því komin að hann beri skynbragð á náttúruöflin sem öðrum mönnum eru ókunnug, og þó verður alls ekki með vissu ákveðið hvað almenningi sé kunnugt og hvað hinum einstöku. Hins vegar svipar náttúrusögunum mjög til annara atriða í munnmælum þar sem mörg dýr sem kynjasögur fara af ganga næst óvættum með því sögur fara ekki einungis af sérstökum eiginlegleikum þeirra, heldur og af uppruna einstakra skepna og hluta í náttúrunni og snertir þannig sambandið við yfirnáttúrlegar verur. Eins eiga náttúrusögur náskylt við kreddur því nálega kemur einhver kredda fyrir í hverri þeirra. Af þessum ástæðum þykir þó réttara að taka þær sögur hér fram sér í lagi sem lúta að náttúrunni og náttúruviðburðum en að slengja þeim saman við hin áviknu atriði en þótt hér sé ærið vandhæfi á hvað taka eigi og hverju eigi að vísa annarstaðar til sætis.

Dýrasögur[breyta]

Útvortis einkenni barna[breyta]

Ferfætlingar[breyta]

Fuglar[breyta]

Skordýr[breyta]

Lagardýr[breyta]

Grasasögur[breyta]

Viðartegundir[breyta]

Grös[breyta]

Steinasögur[breyta]

Loftsjónir og tunglsögur[breyta]

Loftsjónir[breyta]

Sjór[breyta]

Örnefnasögur[breyta]