Íslenzkar þjóðsögur og æfintýri/Náttúrusögur
Fjórði flokkur: Náttúrusögur
„Náið er nef augum,“ þar sem galdrarnir eiga hlut að máli sem um hefur verið rætt í fyrirfaranda flokki og sögur þær sem ganga af hinum huldu öflum náttúrunnar. Töfrabrögðin sem enginn kann lag á nema kunnáttumaðurinn einn eru að miklu leyti undir því komin að hann beri skynbragð á náttúruöflin sem öðrum mönnum eru ókunnug, og þó verður alls ekki með vissu ákveðið hvað almenningi sé kunnugt og hvað hinum einstöku. Hins vegar svipar náttúrusögunum mjög til annara atriða í munnmælum þar sem mörg dýr sem kynjasögur fara af ganga næst óvættum með því sögur fara ekki einungis af sérstökum eiginlegleikum þeirra, heldur og af uppruna einstakra skepna og hluta í náttúrunni og snertir þannig sambandið við yfirnáttúrlegar verur. Eins eiga náttúrusögur náskylt við kreddur því nálega kemur einhver kredda fyrir í hverri þeirra. Af þessum ástæðum þykir þó réttara að taka þær sögur hér fram sér í lagi sem lúta að náttúrunni og náttúruviðburðum en að slengja þeim saman við hin áviknu atriði en þótt hér sé ærið vandhæfi á hvað taka eigi og hverju eigi að vísa annarstaðar til sætis.